حمام کرناسیون یکی از بناهای دوره قاجاریه است که پس از بازسازی در سال ۱۳۸۵ بهعنوان موزه مردمشناسی دزفول تغییر کاربری داده است و در آن میتوان با انواع مشاغل قدیم در دزفول آشنا شد. این بنای تاریخی در محله کرناسیان دزفول قرار دارد. این محله در شمالیترین قسمت بافت قدیم دزفول واقع شده است. حمام کرناسیان در سال ۱۲۸۸ هجری قمری توسط حاج نصیر کرناسیان، یکی از تجار معروف دزفول، ساخته شد.
قدمت حمام کرناسیان دزفول به دوره زندیه بر می گرد.
این محله در ابتدا محل زندگی عشایر کوه های کرناس (در شمال دزفول) بوده است.
حمام کرناسیان دارای مساحتی حدود ۸۸۰ متر مربع است. این حمام دارای دو بخش زنانه و مردانه است که هر یک از این بخشها شامل فضاهایی مانند دالان ورودی، سربینه، گرمخانه، خزینه و تون میشود.
میاندر راهروی ارتباطی بین فضای سرد (سربینه) و فضای گرم (گرمخانه) است که هم سبب جلوگیری از به هدر رفتن گرمای موجود در گرمخانه شده و هم از ورود مستقیم افراد به فضای بیرون و مواجه شدن با هوای سرد جلوگیری می کرده است.
حمام کرناسیان از دو بخش زنانه و مردانه تشکیل شده است. هر یک از این بخشها شامل فضاهایی مانند دالان ورودی، سربینه، گرمخانه، خزینه و تون میشود.
رفت و آمد در بخش زنانه برای ایجاد محدودیت، از پشت بام و از راه پلکان صورت می گرفته که ورودی آن در کوچه کنار (بخش خاوری) بوده است.
فضای داخلی زنانه دارای پیچ و خم زیادتری نسبت به فضای مردانه بوده تا ورود افراد بیگانه (مردان) به بخش گرمخانه دشوارتر و با درنگ بیشتر انجام شود.
دالان ورودی حمام کرناسیون دزفول
دالان ورودی حمام کرناسیان دارای طاقهای جناغی است. این طاقها با آجرهای قرمز رنگ ساخته شدهاند و زیبایی خاصی به دالان ورودی حمام بخشیدهاند.
سربینه حمام کرناسیون دزفول
سربینه حمام کرناسیان محلی است که افراد برای استراحت و آمادهسازی خود برای ورود به گرمخانه از آن استفاده میکردند. سربینه حمام کرناسیان دارای شش ستون سنگی است که سقف آن را نگه میدارند. این ستونها با گچبریهای سادهای تزئین شدهاند.
گرمخانه حمام کرناسیون دزفول
گرمخانه حمام کرناسیان محلی است که افراد برای استحمام از آن استفاده میکردند. گرمخانه حمام کرناسیان دارای طاقهای جناغی و گنبدی است. این گنبدها با آجرهای قرمز رنگ ساخته شدهاند و نور طبیعی را به گرمخانه میرسانند.
خزینه حمام کرناسیون دزفول
خزینه حمام کرناسیان محلی است که آب گرم در آن ذخیره میشد. خزینه حمام کرناسیان دارای آب گرمی است که از طریق کانالهای زیرزمینی تأمین میشود.
تون حمام کرناسیون دزفول
تون حمام کرناسیان محلی است که آتش در آن روشن میشد تا آب گرم حمام را تأمین کند. تون حمام کرناسیان در زیر گرمخانه قرار دارد.
این سازه یکی از حمام های بزرگ شهر به شمار می رفته و مورد استفاده همگان بوده است.
سردر حمام کرناسیان با تزئینات آجرکاری سادهای تزئین شده است. دالان ورودی حمام نیز دارای طاقهای جناغی است. سربینه حمام دارای شش ستون سنگی است. گرمخانه حمام نیز دارای طاقهای جناغی و گنبدی است. خزینه حمام نیز دارای آب گرمی است که از طریق کانالهای زیرزمینی تأمین میشود.
در این موزه، وسایل و ابزارآلات مربوط به مشاغلی مانند کشاورزی، دامداری، صیادی، صنایع دستی و غیره به نمایش گذاشته شده است.
در جای جای حمام کرناسیان لوازم مورد استفاده بومیان دزفول در سال های دورتر، تندیس های مومی از بومیان دزفولی قدیم و تعدادی تصاویر و آثار مهم قرار گرفته تا گردشگران با پیشینه، فرهنگ و قدمت این شهرستان باستانی آشنایی کامل پیدا نمایند.
حمام کرناسیان یکی از جاذبههای گردشگری شهر دزفول است. این حمام با معماری زیبای خود و همچنین کاربری موزهای خود، گردشگران زیادی را از سراسر ایران و جهان به خود جذب میکند.
حمام کرناسیان یکی از زیباترین حمامهای تاریخی ایران است. این حمام با معماری منحصربهفرد خود، نشان از ذوق و هنر معماران ایرانی در گذشته دارد.
این حمام با معماری زیبای خود و همچنین کاربری موزهای خود، گردشگران زیادی را از سراسر ایران و جهان به خود جذب میکند.
در ادامه به برخی از ویژگیهای معماری حمام کرناسیان میپردازیم:
مصالح: مصالح اصلی بهکار رفته در ساخت حمام کرناسیان آجر، سنگ و گچ است.
سقف: سقف حمام کرناسیان با طاقهای جناغی و گنبدی ساخته شده است.
تزئینات: تزئینات حمام کرناسیان شامل آجرکاری، گچبری و کاشیکاری است.
حمام کرناسیان یکی از نمونههای ارزشمند معماری ایرانی است که نشان از ذوق و هنر معماران ایرانی در گذشته دارد. این حمام علاوه بر ارزش تاریخی، ارزش فرهنگی نیز دارد و میتواند بهعنوان یک منبع آموزشی برای معرفی فرهنگ و آدابورسوم مردم دزفول مورد استفاده قرار گیرد.
آدرس: دزفول، مرکز محله کرناسیون
ساعات بازدید هر روز جز روزهای تعطیل از ۸ صبح تا ۱۸ عصر
با دیارموهمراه باشید تا شما رو به گوشه کنار دزفول ببریم و اماکن تاریخی دزفول و جاذبه های گردشگری این شهر زیبا رو با شما به اشتراک بگذاریم.